Gdańsk, Katowice, Lublin, Poznań i Warszawa – w tych miastach powstały specjalistyczne sądy rozstrzygające sprawy z zakresu własności intelektualnej. 1 lipca 2020 r. weszła w życie ustawa z 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020 poz. 288), która wprowadza odrębny tryb orzekania w sprawach własności intelektualnej.
Nowe przepisy to odpowiedź na potrzeby przedsiębiorców, środowisk artystycznych – branży kreatywnej, organizacji zbiorowego zarządzania prawami, a także środowiska akademickiego. Nowy rodzaj postępowania został uregulowany w art. 479(89) – 479 (129) k.p.c. Zgodnie z tymi przepisami, sprawy własności intelektualnej będą należały do właściwości wyznaczonych sądów okręgowych. Szczególny rodzaj kompetencji został przypisany Sądowi Okręgowemu w Warszawie, gdyż będzie on wyłącznie właściwym do spraw IP dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym.
W ramach nowelizacji do k.p.c. wprowadzone zostało pojęcie „spraw własności intelektualnej”, które rozpoznawać będą wyłącznie wyznaczone sądy w szczególnym trybie orzekania. Przepisy o właściwości rzeczowej wprowadzają szeroki katalog spraw tj. postępowania:
- ochronę praw autorskich i pokrewnych,
- o ochronę praw własności przemysłowej,
- o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych,
a także:
- o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji,
- o ochronę dóbr osobistych w zakresie, w jakim dotyczy ona wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług oraz
- o ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą.
Do rozpoznawania spraw z zakresu IP wyznaczono sądy okręgowe w: Gdańsku, Katowicach, Lublinie, Poznaniu i w Warszawie w pierwszej instancji, a sądy apelacyjne w Warszawie i Poznaniu w drugiej instancji. Warto zwrócić także uwagę, że w nowym trybie rozpatrywane będą również sprawy dotyczące unijnych znaków towarowych i wspólnotowych wzorów przemysłowych, które do tej pory należały do właściwości XXII Wydział Sądu Okręgowego w Warszawie Sądu Unijnych Znaków Towarowych i Wzorów Wspólnotowych.
Przedmiotowa nowelizacja ma na celu koncentrację spraw z zakresu IP w wyspecjalizowanych sądach. Orzekać w nich ma wykwalifikowana kadra sędziowska, która zapewni skrócenie trwania postępowań oraz wyższą jakość orzekania. Opisywana zmiana stanowi realizację utrwalonych poglądów doktryny, że sprawy z zakresu IP wymagają odrębnych przepisów proceduralnych i jednolitego postępowania, z uwagi na specyfikę praw, których dotyczą.
autor: Aleksandra Czubek
