Data 1 stycznia niesie ze sobą każdego roku wiele zmian prawnych. Także z dniem 1 stycznia 2017r. weszły w życie znaczące nowelizacje oraz nowe akty prawne. Ich przybliżanie rozpoczniemy od zmian wprowadzonych w prawie pracy.
Regulaminy
Zmiany do kodeksu pracy wprowadziła ustawa z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Ustawa ta jest elementem pakietu ułatwień dla przedsiębiorców „100 zmian dla firm”. Od 1 stycznia 2017r. pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania, a organizację i porządek pracy w regulaminie pracy. Pracodawca, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników i mniej niż 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ma obowiązek ustalić warunki wynagradzania w regulaminie wynagradzania oraz organizację i porządek pracy w regulaminie pracy, jeżeli zakładowa organizacja wystąpi z wnioskiem o jego ustalenie. Dotychczas obowiązek tworzenia regulaminu pracy i wynagradzania obejmował pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników.
Analogiczne nowe zasady dotyczą tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty (wg stanu na dzień 1 stycznia danego roku) są zobowiązani do tworzenia funduszu. Obowiązek ten istnieje w stosunku do pracodawców zatrudniających co najmniej 20, ale mniej niż 50 pracowników, gdy wystąpi o to zakładowa organizacja związkowa.
Świadectwo pracy
W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest nadal zobowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Jednakże nowelizacja wprowadziła wyjątek stanowiąc, iż, jeżeli w ciągu 7 dni od ustania poprzedniego zatrudnienia dojdzie do nawiązania kolejnej umowy o pracę z tym samym pracownikiem, pracodawca musi wydać świadectwo pracy tylko na wniosek zgłoszony przez pracownika (wniosek złożony w formie papierowej lub elektronicznej). Natomiast, jeśli nie dojdzie do nawiązania kolejnej umowy o pracę z tym samym pracownikiem, pracodawca ma obowiązek wydać świadectwo pracy, dotyczące wszystkich poprzednich okresów lub okresu zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.
Od 1 stycznia 2017r. obowiązuje nowy wzór świadectwa pracy, wprowadzony rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie świadectwa pracy z dnia 30 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2292).
Termin na odwołanie
Według dotychczasowego brzmienia Kodeksu pracy pracownik, któremu wypowiedziano umowę o pracę miał prawo do wniesienia odwołania do sądu pracy w terminie 7 dni od otrzymania wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia termin na żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wynosił 14 dni. Zgodnie z nowelizacją, która weszła w życie 1 stycznia br. termin do wniesienia odwołania wynosi 21 dni. Termin ten dotyczy zarówno sytuacji, gdy umowę o pracę wypowiedziano jak i, gdy ją rozwiązano bez zachowania okresu wypowiedzenia. Termin 21 dni biegnie od dnia doręczenia pracownikowi pisma wypowiadającego umowę o pracę czy też doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia.
W ciągu 21 dni pracownik ma prawo złożyć w sądzie pracy żądanie nawiązania umowy o pracy, licząc od dnia doręczenia zawiadomienia o odmowie przyjęcia do pracy.
Umowa o wspólnej odpowiedzialności za mienie powierzone
Nowelizacja wprowadziła zastrzeżenie formy pisemnej pod rygorem nieważności dla umów z pracownikiem o wspólnej odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone. Zmiana ta dotyczy umów zawartych po 1 stycznia 2017 r. Umowy zawarte przed tą datą bez zachowania formy pisemnej, pozostają ważne.
Wynagrodzenie minimalne, minimalna stawka godzinowa.
Od 1 stycznia 2017 r. nastąpił wzrost kwoty minimalnego wynagrodzenia z 1850 zł do 2000 zł brutto miesięcznie. Dotyczy to wszystkich pracowników niezależnie od stażu pracy. Wzrost wynagrodzenia minimalnego wpłynie na zmianę wysokości świadczeń np. o dodatek za pracę w porze nocnej, odprawę z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zasiłek chorobowy.
Kluczową zmianą jest wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług oraz wprowadzony obowiązek potwierdzania godzin pracy osób wykonujących pracę na podstawie umów zleceń oraz umów o świadczenie usług. Wysokość minimalnej stawki godzinowej wynosi w 2017 r. 13 zł brutto. Stawka ta podlegać będzie corocznie waloryzacji.
W kwestii potwierdzania godzin pracy wprowadzono uprawnienie Inspekcji Pracy do kontrolowania przedsiębiorców w zakresie wypłaty minimalnej stawki godzinowej.
Minimalna stawka godzinowa i obowiązek potwierdzania godzin pracy dotyczy umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług (art. 734, art. 750 Kodeksu cywilnego). Nowe zasady nie znajdują zastosowania do innych umów nazwanych np. umowy agencyjnej czy umowy o dzieło.
Nowe zasady dotyczą umów trwających w dniu 1 stycznia br., a zatem także zawartych przed 1 stycznia 2017 r. W przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej, należy dokonać co najmniej raz w miesiącu.
Przepisów o minimalnej stawce godzinowej oraz o obowiązku potwierdzania godzin pracy nie stosuje się, jeśli przyjmujący zlecenie sam decyduje o czasie i miejscu wykonania zlecenia lub świadczenia usługi oraz przyjmującemu zlecenie przysługuje wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne (warunki muszą być spełnione łącznie). Wyłączenie obejmuje także umowy dotyczące usług opiekuńczych lub bytowych wymienionych w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
